Tủ lạnh là thiết bị điện lạnh có tuổi thọ cao, thường lên đến 15 năm hoặc hơn. Tuy nhiên, trong quá trình sử dụng lâu dài, tủ lạnh có thể gặp các sự cố bất thường cần bảo dưỡng kịp thời. Bài viết này sẽ giúp bạn nhận biết 5 dấu hiệu tủ lạnh đang “kêu cứu” và cách xử lý hiệu quả.
Dấu hiệu tủ lạnh cần bảo dưỡng
1. Tủ lạnh kêu to bất thường
Âm thanh động cơ của tủ lạnh mới và tủ đã dùng lâu có sự khác biệt rõ rệt. Tủ lạnh hoạt động bình thường chỉ phát ra tiếng vo ve nhẹ hoặc tiếng máy nén khởi động theo chu kỳ. Nếu bạn nghe thấy tiếng kêu rú liên tục, tiếng rè rè kéo dài hoặc tiếng lạch cạch bất thường, đây là dấu hiệu động cơ, quạt tản nhiệt hoặc các bộ phận cơ học đang gặp vấn đề.
Nguyên nhân phổ biến:
- Quạt tản nhiệt bị bụi bẩn hoặc hỏng
- Động cơ máy nén gặp sự cố
- Lốc tủ lạnh thiếu ga hoặc bị tắc
- Ray treo cửa lỏng lẻo
Cách xử lý:
- Kiểm tra và vệ sinh quạt tản nhiệt phía sau tủ
- Gọi thợ chuyên nghiệp kiểm tra động cơ máy nén
- Nạp ga lạnh nếu thiếu hoặc rò rỉ
- Siết chặt các ốc vít trên khung tủ
2. Thực phẩm hỏng nhanh
Khi rau củ nhanh héo, thịt cá có mùi lạ sau 1-2 ngày, hoặc đồ ăn trong ngăn đá bị tan, đây là dấu hiệu tủ lạnh không duy trì được nhiệt độ lý tưởng. Nguyên nhân có thể do gioăng cửa hỏng, hệ thống làm lạnh kém hiệu quả, hoặc tủ quá tải.
Nguyên nhân phổ biến:
- Gioăng cửa bị rách, co giãn
- Ga lạnh bị rò rỉ hoặc thiếu
- Tủ quá tải thực phẩm, không lưu thông khí
- Cảm biến nhiệt độ hỏng
Cách xử lý:
- Kiểm tra gioăng cửa bằng cách kẹp tờ giấy A4, đóng cửa; nếu kéo dễ dàng là gioăng yếu
- Vệ sinh và sắp xếp lại thực phẩm, tránh để quá kín
- Kiểm tra nhiệt độ ngăn mát (2-4°C) và ngăn đá (-18°C)
- Gọi thợ nạp ga hoặc thay cảm biến nếu cần
Đặc biệt với tủ lạnh mini, khả năng chứa ít nên cần quan sát kỹ để bảo dưỡng kịp thời.
3. Tủ lạnh xuất hiện vết nứt
Các vết rạn nứt trên thành tủ, lớp sơn bị tróc lộ kim loại bên trong là dấu hiệu tủ lạnh đã xuống cấp nghiêm trọng. Điều này gây nguy hiểm vì có thể bị điện giật khi chạm vào phần kim loại. Ngay cả khi thợ sửa chữa tạm thời, tủ cũng không thể hoạt động hiệu quả như ban đầu.
Nguyên nhân:
- Tủ dùng quá lâu, vật liệu xuống cấp
- Va đập mạnh khi di chuyển
- Độ ẩm cao khiến kim loại bị ăn mòn
Cách xử lý:
- Đánh giá mức độ hư hỏng
- Nếu vết nứt nhỏ, cân nhắc sơn lại và cách điện
- Nếu vết nứt lớn hoặc nhiều vị trí, nên thay tủ mới để đảm bảo an toàn
4. Tủ lạnh nóng bất thường
Động cơ tủ lạnh sinh nhiệt trong quá trình hoạt động là điều bình thường. Tuy nhiên, nếu cảm thấy hơi nóng quá mức ở phía sau tủ, hai bên thành tủ hoặc xung quanh tủ, đây là dấu hiệu hệ thống tản nhiệt gặp vấn đề.
Nguyên nhân:
- Lưới tản nhiệt bị bụi bẩn, che khuất
- Quạt tản nhiệt hỏng
- Động cơ làm việc quá tải do thiếu ga
- Tủ đặt sát tường, không đủ khoảng cách tản nhiệt
Cách xử lý:
- Vệ sinh lưới tản nhiệt phía sau tủ bằng bàn chải mềm hoặc máy hút bụi
- Đảm bảo khoảng cách tối thiểu 10-15 cm giữa tủ và tường
- Kiểm tra quạt tản nhiệt, thay nếu hỏng
- Gọi thợ kiểm tra hệ thống gas lạnh
5. Tăng tiền điện đột ngột
Nếu hóa đơn tiền điện tăng đột ngột mà không có lý do rõ ràng, tủ lạnh có thể là “thủ phạm”. Tủ lạnh cũ hoặc hoạt động không hiệu quả phải tiêu tốn nhiều điện hơn để duy trì nhiệt độ. Đặc biệt với tủ dùng trên 15-20 năm, công nghệ lạc hậu khiến mức tiêu thụ gấp 2-3 lần so với tủ mới.
Nguyên nhân:
- Tủ dùng quá lâu, công nghệ lạc hậu
- Gioăng cửa hỏng, khí lạnh thoát ra
- Tủ hoạt động liên tục không nghỉ
- Đặt tủ gần nguồn nhiệt (bếp, cửa sổ hướng tây)
Cách xử lý:
- So sánh tiền điện các tháng để xác định nguyên nhân
- Kiểm tra gioăng cửa, thay nếu cần
- Đặt tủ ở vị trí thoáng mát, tránh ánh nắng trực tiếp
- Cân nhắc thay tủ mới tiết kiệm điện nếu dùng trên 15 năm
Theo chuyên gia điện lạnh, tủ lạnh dùng quá 20 năm nên thay mới. Tủ mới trang bị công nghệ Inverter tiên tiến giúp tiết kiệm điện 30-50%, kéo dài thời gian bảo quản thực phẩm và vận hành êm ái hơn.
Lịch bảo dưỡng tủ lạnh định kỳ
Hàng tháng
- Vệ sinh bên trong tủ bằng khăn ẩm và dung dịch vệ sinh nhẹ
- Kiểm tra gioăng cửa, lau sạch bụi bẩn
- Vệ sinh khay đựng nước và khay chứa thực phẩm
3-6 tháng
- Vệ sinh lưới tản nhiệt phía sau tủ
- Rã đông ngăn đá nếu đóng tuyết dày >5mm
- Kiểm tra nhiệt độ ngăn mát và ngăn đá
Hàng năm
- Gọi thợ kiểm tra tổng thể hệ thống làm lạnh
- Kiểm tra đường ống ga, nạp thêm nếu thiếu
- Vệ sinh toàn bộ tủ kể cả phần khó tiếp cận
Mẹo sử dụng tủ lạnh bền lâu
- Không để tủ quá tải, chỉ chứa 70-80% dung tích
- Đậy kín thực phẩm trước khi cho vào tủ
- Không để cửa tủ mở quá lâu
- Rã đông thực phẩm ở ngăn mát thay vì nhiệt độ phòng
- Đặt tủ cách tường tối thiểu 10 cm để tản nhiệt
- Vệ sinh định kỳ, không để bụi bẩn tích tụ
Ngoài việc bảo dưỡng tủ lạnh, bạn cũng nên chú ý vệ sinh không gian nhà bếp bằng máy lọc không khí để khử mùi và giữ không khí trong lành.
Câu hỏi thường gặp
Tủ lạnh kêu to vào ban đêm có nguy hiểm không? Tủ lạnh kêu to vào ban đêm thường do quạt tản nhiệt hoặc động cơ gặp vấn đề. Nếu tiếng ồn kéo dài, nên kiểm tra ngay để tránh hỏng hóc nặng hơn.
Bao lâu nên bảo dưỡng tủ lạnh một lần? Tủ lạnh nên được bảo dưỡng định kỳ 6-12 tháng/lần tùy mức độ sử dụng. Vệ sinh cơ bản hàng tháng, vệ sinh sâu và kiểm tra chuyên nghiệp hàng năm.
Tủ lạnh bao nhiêu năm thì nên thay mới? Tủ lạnh dùng 15-20 năm nên cân nhắc thay mới. Nếu tốn điện nhiều, hỏng hóc liên tục, chi phí sửa chữa cao, nên thay ngay dù chưa đến 15 năm.
Tủ lạnh không lạnh nhưng đèn vẫn sáng là sao? Có thể do thiếu ga lạnh, động cơ máy nén hỏng, hoặc bo mạch điều khiển gặp sự cố. Cần gọi thợ kiểm tra chuyên nghiệp.
Chi phí bảo dưỡng tủ lạnh hết bao nhiêu? Vệ sinh cơ bản: 100.000-200.000đ. Nạp ga: 300.000-500.000đ. Thay compressor: 1.500.000-3.000.000đ tùy dung tích và thương hiệu.
Lời kết
Nhận biết sớm 5 dấu hiệu tủ lạnh cần bảo dưỡng – kêu to, thực phẩm hỏng nhanh, vết nứt, nóng bất thường, tốn điện – giúp bạn kịp thời xử lý, tiết kiệm chi phí sửa chữa và kéo dài tuổi thọ thiết bị. Bảo dưỡng định kỳ 6-12 tháng, vệ sinh thường xuyên và sử dụng đúng cách là chìa khóa giữ tủ lạnh hoạt động hiệu quả.
Nếu tủ lạnh dùng trên 15 năm, hỏng hóc liên tục hoặc tốn điện quá cao, hãy cân nhắc thay mới để đảm bảo an toàn và tiết kiệm lâu dài. Đừng quên kết hợp máy hút bụi để vệ sinh khu vực xung quanh tủ lạnh sạch sẽ, giúp tản nhiệt tốt hơn.