Cách ghi âm trên máy tính: Windows 10 và phần mềm Audacity

Ghi âm trên máy tính là nhu cầu cần thiết để làm video, podcast, ghi chú cuộc họp hoặc các công việc khác. Tuy nhiên, còn khá nhiều bạn chưa biết cách ghi âm đúng cách. Hiện có 2 phương pháp phổ biến: dùng Voice Recorder có sẵn trên Windows 10 hoặc phần mềm chuyên nghiệp như Audacity. Bài viết này hướng dẫn chi tiết cả 2 cách.

Cách 1: Ghi âm bằng Voice Recorder Windows 10

Voice Recorder là ứng dụng ghi âm có sẵn trên Windows 10, không cần cài đặt thêm, giao diện đơn giản phù hợp người mới bắt đầu. Chất lượng âm thanh ổn định, lưu file dạng M4A hoặc MP3.

Mở Voice Recorder

Bước 1: Nhấn vào biểu tượng tìm kiếm (kính lúp) ở thanh công cụ phía dưới màn hình.

Bước 2: Gõ “Voice Recorder” hoặc “Ghi âm” vào ô tìm kiếm.

Bước 3: Nhấn vào ứng dụng Voice Recorder hiển thị trong kết quả tìm kiếm.

Nếu không tìm thấy, bạn có thể vào Microsoft Store tải miễn phí về máy.

Bắt đầu ghi âm

Bước 1: Sau khi mở Voice Recorder, giao diện hiển thị 1 micro lớn ở giữa màn hình.

Bước 2: Nhấn vào biểu tượng micro màu xanh để bắt đầu ghi âm. Bạn sẽ thấy sóng âm thanh chuyển động và bộ đếm thời gian chạy.

Bước 3: Trong quá trình ghi âm, bạn có thể:

• Nhấn nút Pause (tạm dừng) để nghỉ giữa chừng
• Nhấn nút Flag (lá cờ) để đánh dấu đoạn quan trọng
• Nhấn nút Stop (dừng) khi hoàn thành

Quản lý file ghi âm

Nghe lại: Nhấn vào file ghi âm trong danh sách bên trái để nghe lại. File được đánh số theo thời gian ghi (Recording 1, Recording 2…).

Đổi tên: Nhấn chuột phải vào file, chọn Rename để đặt tên dễ nhớ hơn.

Chia sẻ: Nhấn nút Share để chia sẻ qua email, OneDrive hoặc ứng dụng khác.

Chỉnh sửa: Nhấn nút Trim để cắt bỏ phần đầu, cuối không cần thiết.

Vị trí lưu: File ghi âm được lưu tại C:\Users\[Tên User]\Documents\Sound recordings\

Ưu nhược điểm Voice Recorder

Ưu điểm:

• Không cần cài đặt, có sẵn trên Windows 10
• Giao diện đơn giản, dễ sử dụng
• Không giới hạn thời lượng ghi âm
• Chất lượng âm thanh tốt

Nhược điểm:

• Tính năng chỉnh sửa hạn chế
• Không thể ghi âm nhiều track cùng lúc
• Không có filter khử nhiễu chuyên sâu

Cách 2: Ghi âm bằng phần mềm Audacity

Audacity là phần mềm ghi âm và chỉnh sửa âm thanh chuyên nghiệp, miễn phí, mã nguồn mở. Được ưa chuộng bởi podcaster, nhà sản xuất nhạc và người làm nội dung audio.

Giới thiệu Audacity

Tính năng nổi bật:

• Ghi âm đa track, nhiều nguồn cùng lúc
• Chỉnh sửa chi tiết: cắt, ghép, xóa, nhân bản
• Filter khử nhiễu, tăng âm lượng, cân bằng EQ
• Hỗ trợ nhiều định dạng: WAV, MP3, FLAC, OGG
• Phát hiện âm tự động, cắt khoảng lặng

Hỗ trợ hệ điều hành:

• Windows (7, 8, 10, 11)
• Mac OS X
• Linux và Unix

Yêu cầu hệ thống:

• RAM: Tối thiểu 2GB, khuyến nghị 4GB
• Ổ cứng: 100MB cho phần mềm + không gian lưu file
• CPU: Intel hoặc AMD đời mới

Cài đặt Audacity

Bước 1: Truy cập trang chủ Audacity (audacityteam.org) hoặc tìm kiếm trên Google.

Bước 2: Nhấn nút Download, chọn phiên bản phù hợp với hệ điều hành của bạn.

Bước 3: Mở file cài đặt vừa tải về, làm theo hướng dẫn trên màn hình.

Bước 4: Chọn ngôn ngữ tiếng Việt (nếu có) hoặc tiếng Anh.

Bước 5: Hoàn tất cài đặt, mở phần mềm lần đầu.

Ghi âm với Audacity

Thiết lập trước khi ghi:

Bước 1: Kết nối micro với máy tính để bàn hoặc laptop qua cổng USB hoặc jack 3.5mm.

Bước 2: Mở Audacity, tại thanh công cụ trên cùng chọn nguồn input phù hợp (microphone, line-in).

Bước 3: Điều chỉnh âm lượng input bằng thanh trượt bên cạnh biểu tượng micro (khuyến nghị 0.7-0.9).

Bước 4: Nhấn nút micro nhỏ bên cạnh để bật/tắt monitoring (nghe preview khi ghi).

Bắt đầu ghi âm:

Bước 1: Nhấn nút Record màu đỏ (hoặc phím R) để bắt đầu. Bạn sẽ thấy sóng âm hiển thị theo thời gian thực.

Bước 2: Trong khi ghi, bạn có thể:

• Nhấn Pause (phím P) để tạm dừng
• Nhấn Stop (phím S) để dừng hẳn
• Nhấn Record lại để tạo track mới

Bước 3: Sau khi ghi xong, nhấn Stop. File được hiển thị dạng waveform (sóng âm) trên giao diện.

Chỉnh sửa cơ bản

Cắt bỏ đoạn không cần:

• Chọn đoạn cần xóa bằng chuột
• Nhấn Delete hoặc Ctrl + K

Tăng âm lượng:

• Chọn đoạn cần tăng
• Vào Effect > Amplify > điều chỉnh tham số

Khử nhiễu:

• Chọn đoạn nhiễu (khoảng 1-2s không có giọng nói)
• Vào Effect > Noise Reduction > Get Noise Profile
• Chọn toàn bộ track (Ctrl + A)
• Vào Effect > Noise Reduction > OK

Chuẩn hóa âm lượng:

• Chọn toàn bộ track (Ctrl + A)
• Vào Effect > Normalize > OK

Xuất file

Bước 1: Sau khi chỉnh sửa xong, vào File > Export.

Bước 2: Chọn định dạng:

• WAV: Chất lượng cao nhất, dung lượng lớn (cho master file)
• MP3: Chất lượng tốt, dung lượng nhỏ (cho chia sẻ, upload)
• FLAC: Nén không mất chất lượng (cho lưu trữ lâu dài)

Bước 3: Đặt tên file, chọn vị trí lưu, nhấn Save.

Bước 4: Điền thông tin metadata (tùy chọn): tên bài, tác giả, năm.

Bước 5: Hoàn tất xuất file.

Thiết bị ghi âm cần thiết

Microphone

Loại microphone phổ biến:

• USB microphone: Cắm thẳng vào cổng USB, dễ dùng, giá 300k-3 triệu
• XLR microphone: Chất lượng chuyên nghiệp, cần audio interface, giá 500k-5 triệu
• Headset có mic: Tiện lợi cho ghi âm podcast, giá 200k-2 triệu

Khuyến nghị:

• Người mới: USB microphone giá 500k-1 triệu (Blue Snowball, Fifine K669)
• Chuyên nghiệp: XLR microphone + interface (Audio-Technica AT2020, Focusrite Scarlett)

Nếu ngân sách hạn chế, bạn có thể sử dụng tai nghe Bluetooth có micro tích hợp cho việc ghi âm đơn giản.

Phụ kiện hỗ trợ

Pop filter: Lọc âm bật hơi (P, B, T), giá 50k-200k, rất cần thiết cho giọng nói.

Mic stand: Giá đỡ micro, giảm rung động, giá 100k-500k.

Foam panel: Tấm tiêu âm, giảm tiếng vang, giá 200k-1 triệu cho bộ 6 tấm.

Audio interface: Chuyển đổi XLR sang USB, tăng chất lượng, giá 1-5 triệu (Focusrite, Behringer).

Mẹo ghi âm chất lượng cao

Chuẩn bị môi trường

Chọn phòng yên tĩnh: Tắt quạt, điều hòa, tivi, đóng cửa sổ để giảm tiếng ồn ngoài.

Xử lý âm học: Treo rèm dày, đặt gối, chăn xung quanh để hấp thụ tiếng vang. Không ghi âm trong phòng trống không có đồ đạc.

Khoảng cách micro: Giữ khoảng cách 10-15cm từ miệng đến micro, không quá gần (bị phồng) hoặc quá xa (nhiễu nhiều).

Tư thế: Ngồi thẳng, không dựa lưng ghế vì làm thu hẹp phổi, giọng nói kém rõ.

Thiết lập ghi âm

Âm lượng input: Điều chỉnh sao cho đỉnh sóng đạt -12dB đến -6dB, không chạm -0dB (bị vỡ âm).

Sample rate: Chọn 44.1kHz cho voice, 48kHz cho video, 96kHz cho nhạc chuyên nghiệp.

Bit depth: Chọn 16-bit cho voice/nhạc thông thường, 24-bit cho master chuyên nghiệp.

Định dạng: Ghi ở WAV không nén, sau đó mới xuất MP3 để tránh mất chất lượng.

Kỹ thuật nói

Giọng điệu: Nói rõ ràng, tự nhiên, không gào to hoặc thì thầm quá.

Nhịp độ: Không nói quá nhanh, để thở giữa các câu.

Uống nước: Chuẩn bị nước ấm hoặc thường, không uống nước có ga hoặc sữa trước khi ghi (gây đờm).

Tránh tiếng lạ: Không gõ bàn phím, di chuột, sờ micro trong khi ghi.

So sánh 2 phương pháp

Lỗi thường gặp và cách khắc phục

Không thu được âm thanh

Nguyên nhân:

• Chọn sai nguồn input
• Micro chưa được Windows cho phép truy cập
• Driver âm thanh lỗi

Cách khắc phục:

• Kiểm tra lại nguồn input trong phần mềm
• Vào Settings > Privacy > Microphone, bật quyền truy cập
• Cập nhật driver âm thanh mới nhất

Âm thanh bị méo, vỡ

Nguyên nhân:

• Âm lượng input quá cao
• Nói quá gần micro
• Micro kém chất lượng

Cách khắc phục:

• Giảm âm lượng input xuống 0.6-0.8
• Giữ khoảng cách 10-15cm
• Nâng cấp micro tốt hơn

Nhiễu nền quá lớn

Nguyên nhân:

• Môi trường ồn
• Micro nhạy quá, thu nhiều âm xung quanh
• Âm lượng input quá cao

Cách khắc phục:

• Ghi âm ở phòng yên tĩnh hơn
• Chọn micro có pattern cardioid (chỉ thu phía trước)
• Dùng filter khử nhiễu trong Audacity

Câu hỏi thường gặp

Voice Recorder có tốt không? Voice Recorder đủ tốt cho ghi âm đơn giản như ghi chú, cuộc họp. Nếu cần chỉnh sửa chuyên nghiệp, nên dùng Audacity.

Audacity có miễn phí không? Có, Audacity hoàn toàn miễn phí, mã nguồn mở, không giới hạn tính năng hay thời gian sử dụng.

Ghi âm có cần micro không? Không bắt buộc nhưng nên có. Micro tích hợp laptop chất lượng kém, nhiễu nhiều. Đầu tư micro rời giá 500k đã cải thiện rõ rệt.

File ghi âm nặng quá phải làm sao? Xuất file ở định dạng MP3 với bitrate 128kbps (cho voice) hoặc 192kbps (cho nhạc) để giảm dung lượng mà vẫn giữ chất lượng tốt.

Có thể ghi âm trên Mac không? Có, Mac có GarageBand tích hợp sẵn hoặc cài Audacity. Cách thao tác tương tự Windows.

Lời kết

Ghi âm trên máy tính rất đơn giản với 2 phương pháp: Voice Recorder có sẵn trên Windows 10 cho nhu cầu cơ bản và Audacity cho công việc chuyên nghiệp. Chọn phương pháp phù hợp với mục đích, đầu tư micro tốt và chuẩn bị môi trường yên tĩnh là 3 yếu tố quan trọng nhất.

Hãy bắt đầu với Voice Recorder nếu bạn mới làm quen, sau đó chuyển sang Audacity khi cần chỉnh sửa chi tiết hơn. Với hướng dẫn trên, bạn hoàn toàn có thể ghi âm chất lượng tốt ngay tại nhà mà không cần studio đắt tiền. Chúc bạn thành công!