Lõi lọc nước than hoạt tính: Đặc điểm, cách dùng và thay thế

Lõi lọc nước than hoạt tính là một trong những thành phần quan trọng nhất của máy lọc nước RO và nano. Với khả năng hấp phụ vượt trội, than hoạt tính đóng vai trò then chốt trong việc loại bỏ tạp chất, kim loại nặng và mùi vị khó chịu trong nước.

Hôm nay mình sẽ chia sẻ những kiến thức chi tiết về lõi lọc than hoạt tính, từ nguyên lý hoạt động đến cách vệ sinh và thay thế đúng cách. Cùng tìm hiểu để sử dụng máy lọc nước hiệu quả nhất nhé!

Lõi lọc nước than hoạt tính là gì?

Than hoạt tính (Activated Carbon) là một dạng carbon được xử lý hoạt hóa ở nhiệt độ hơi nước 900-1000°C trong môi trường yếm khí. Quá trình hoạt hóa này tạo ra cấu trúc xốp đặc biệt với diện tích bề mặt cực lớn.

Đặc điểm nổi bật

Diện tích bề mặt khổng lồ - Chỉ cần 1 gram than hoạt tính đã có diện tích bề mặt hơn 500m², tương đương nửa sân bóng đá! Điều này được xác định bằng phương pháp hấp phụ isotherms khí carbon dioxide tại phòng thí nghiệm.

Cấu trúc lỗ xốp - Hàng triệu lỗ nhỏ li ti giúp than hoạt tính bẫy và giữ lại các tạp chất, kim loại nặng, chất hữu cơ có hại.

Nguồn gốc tự nhiên - Được sản xuất từ gáo dừa, than đá, tre, gỗ… nên an toàn với sức khỏe con người.

Tác dụng của lõi lọc than hoạt tính

Chức năng chính trong máy lọc nước

Hấp thụ kim loại nặng - Loại bỏ chì, thủy ngân, asen và các kim loại độc hại khỏi nước, bảo vệ sức khỏe gia đình.

Khử mùi vị - Loại bỏ mùi clo, mùi tanh, mùi hôi từ nguồn nước, mang lại vị ngọt tự nhiên cho nước.

Lọc chất hữu cơ - Hấp phụ thuốc trừ sâu, hóa chất, chất tẩy rửa và các chất hữu cơ hòa tan khác.

Bảo vệ màng RO - Loại bỏ clo dư thừa giúp kéo dài tuổi thọ màng RO, tiết kiệm chi phí thay thế.

Nhận biết nước bị ô nhiễm

Khi vệ sinh lõi than hoạt tính, nếu thấy lớp nhờn bám trên lõi thì chứng tỏ nguồn nước nhà bạn nhiễm asen, amoni khá cao. Lúc này cần đặc biệt chú ý vệ sinh và thay lõi thường xuyên hơn. Giống như cách máy lọc không khí cần thay lọc định kỳ, lõi than hoạt tính cũng vậy.

Các loại lõi lọc than hoạt tính

Trong máy lọc nước thường có 2 lõi than hoạt tính với chức năng khác nhau:

1. Lõi lọc than hoạt tính dạng hạt

Đặc điểm:

• Than ở dạng hạt lỏng lẻo
• Nước chảy qua dễ dàng, ít cản trở
• Dung tích lọc lớn, giá thành rẻ

Chức năng:

• Loại bỏ clo và mùi clo trong nước
• Hấp phụ các chất nhờn, dầu mỡ
• Lọc sơ bộ chất hữu cơ hòa tan

Vị trí: Thường đặt ở lõi số 2 trong hệ thống 5-10 lõi

2. Lõi lọc than hoạt tính dạng nén

Đặc điểm:

• Than được nén chặt với mật độ cao
• Tạo áp lực nước lớn hơn
• Hiệu quả lọc tốt hơn dạng hạt

Chức năng:

• Lọc tinh các chất hữu cơ còn sót lại
• Khử mùi vị cuối cùng trước khi vào màng RO
• Bảo vệ màng RO khỏi clo và hóa chất

Vị trí: Thường đặt ở lõi số 3 hoặc số 4

Cách vệ sinh lõi lọc than hoạt tính

Chuẩn bị dụng cụ

• Găng tay cao su và khẩu trang
• Bàn chải mềm hoặc khăn sạch
• Chậu nước sạch
• Kìm tháo lõi (nếu cần)

Các bước vệ sinh chi tiết

Bước 1: Ngắt nguồn điện và nước

• Rút phích cắm máy lọc khỏi ổ điện
• Khóa van nước đầu vào
• Đợi máy ngừng hoạt động hoàn toàn

Bước 2: Tháo lõi lọc than hoạt tính

• Mở nắp cốc lọc (vặn ngược chiều kim đồng hồ)
• Nhẹ nhàng lấy lõi cũ ra khỏi cốc
• Đổ hết nước trong cốc ra ngoài

Bước 3: Vệ sinh lõi than hoạt tính

• Dùng bàn chải mềm chà nhẹ bên ngoài lõi
• Không được rửa mạnh hay ngâm lâu
• Không dùng chất tẩy rửa hay hóa chất
• Chỉ rửa nhẹ với nước sạch để bỏ bụi bề mặt

Bước 4: Vệ sinh cốc lọc

• Rửa sạch cốc lọc bằng nước
• Lau khô các ron cao su
• Kiểm tra không có vết nứt hay hỏng

Bước 5: Lắp lại hệ thống

• Đặt lõi vào cốc đúng hướng
• Vặn chặt cốc (xuôi chiều kim đồng hồ) nhưng không quá chặt
• Mở van nước và cắm điện
• Xả nước trong 1 giờ trước khi sử dụng

Lưu ý quan trọng khi vệ sinh

❌ KHÔNG được làm:

• Ngâm lõi trong nước quá lâu
• Dùng bàn chải cứng chà mạnh
• Sử dụng xà phòng, chất tẩy rửa
• Phơi nắng trực tiếp

✅ NÊN làm:

• Vệ sinh nhẹ nhàng bằng nước sạch
• Kiểm tra định kỳ mỗi 3 tháng
• Thay lõi mới khi hết hạn sử dụng
• Bảo quản lõi ở nơi khô ráo

Thời gian thay lõi lọc than hoạt tính

Thời gian khuyến cáo

Theo nhà sản xuất: 6-12 tháng tùy chất lượng nguồn nước Thực tế sử dụng: Có thể ngắn hơn nếu nước ô nhiễm nặng

Dấu hiệu cần thay lõi ngay

Nước có mùi lạ - Clo, tanh, hoặc mùi khó chịu trở lại Nước đục - Xuất hiện vẩn đục nhẹ Vị nước thay đổi - Mất vị ngọt tự nhiên Lưu lượng giảm - Nước chảy chậm hơn bình thường Lõi có lớp nhờn - Bề mặt bám nhiều cặn bẩn

Bảng thời gian thay lõi theo từng loại

Yếu tố ảnh hưởng thời gian thay

Chất lượng nước đầu vào - Nước ô nhiễm nặng cần thay sớm hơn Lượng nước sử dụng - Gia đình đông người thay thường xuyên hơn
Chất lượng lõi - Lõi tốt có tuổi thọ cao hơn Cách bảo quản - Vệ sinh đúng cách kéo dài tuổi thọ

Cách chọn mua lõi lọc than hoạt tính chất lượng

Tiêu chí chọn lõi tốt

1. Nguồn gốc than hoạt tính

• Than gáo dừa - Tốt nhất cho lọc nước
• Than tre - Giá rẻ, chất lượng khá
• Than đá - Phù hợp xử lý nước thải

2. Thương hiệu uy tín

• Kangaroo, Karofi, Sunhouse…
• Có tem chống hàng giả
• Bảo hành rõ ràng

3. Giá cả hợp lý

Nơi mua uy tín

• Cửa hàng chính hãng máy lọc nước
• Trung tâm bảo hành của thương hiệu
• Shopee, Lazada từ shop chính hãng
• Cửa hàng thiết bị gia dụng uy tín

Câu hỏi thường gặp

Có thể rửa lõi than hoạt tính để tái sử dụng không?

Không nên rửa để tái sử dụng vì than hoạt tính hoạt động theo cơ chế hấp phụ. Khi các lỗ xốp đã đầy tạp chất, việc rửa không thể làm sạch hoàn toàn. Chỉ nên vệ sinh nhẹ bề mặt để loại bỏ bụi bẩn, còn lại phải thay lõi mới sau 6-12 tháng.

Lõi than hoạt tính có thể gây hại không?

Hoàn toàn an toàn nếu sử dụng đúng cách. Than hoạt tính được làm từ nguyên liệu tự nhiên, không độc hại. Tuy nhiên nếu không thay đúng hạn, lõi có thể giải phóng lại các chất độc đã hấp thụ, gây ô nhiễm ngược lại nước.

Tại sao nước vẫn có mùi dù đã có lõi than hoạt tính?

Có thể do: Lõi hết hạn sử dụng cần thay mới, lắp đặt sai thứ tự lõi lọc, chất lượng lõi kém, hoặc nguồn nước ô nhiễm quá nặng vượt khả năng xử lý. Nên kiểm tra và thay lõi mới từ thương hiệu uy tín.

Có cần dùng cả 2 lõi than hoạt tính không?

Rất nên dùng cả 2 lõi vì chúng có vai trò khác nhau: Lõi dạng hạt xử lý sơ bộ, lõi dạng nén xử lý tinh. Việc bỏ qua 1 trong 2 sẽ giảm hiệu quả lọc và có thể làm hỏng màng RO do clo dư thừa.

Lõi than hoạt tính có lọc được virus, vi khuẩn không?

Không lọc được virus và vi khuẩn vì chúng có kích thước nhỏ hơn lỗ than hoạt tính. Chức năng chính của than hoạt tính là hấp phụ kim loại nặng, hóa chất, chất hữu cơ. Để diệt khuẩn cần có đèn UV hoặc màng RO trong hệ thống.

Lõi nhập khẩu có tốt hơn nội địa không?

Tùy thuộc thương hiệu chứ không phải xuất xứ. Lõi nội địa từ Kangaroo, Karofi chất lượng không thua kém lõi nhập khẩu, giá rẻ hơn và dễ mua thay thế. Quan trọng là chọn thương hiệu uy tín, đúng chủng loại cho máy.

Có thể tự thay lõi tại nhà không?

Hoàn toàn có thể tự thay tại nhà nếu làm theo hướng dẫn. Chỉ cần ngắt điện, khóa nước, tháo cốc lọc, thay lõi mới và lắp lại. Lưu ý không vặn quá chặt cốc lọc và xả nước 1 giờ trước khi sử dụng.

Giá lõi than hoạt tính hiện nay bao nhiêu?

Từ 80.000 - 350.000đ tùy loại và thương hiệu. Lõi nội địa rẻ hơn (80-200k), lõi nhập khẩu đắt hơn (200-350k). Không nên mua quá rẻ vì có thể là hàng kém chất lượng, ảnh hưởng sức khỏe.

Lời kết

Lõi lọc nước than hoạt tính đóng vai trò quan trọng trong việc đảm bảo chất lượng nước sạch cho gia đình. Với khả năng hấp phụ mạnh mẽ, than hoạt tính giúp loại bỏ kim loại nặng, hóa chất độc hại và mùi vị khó chịu, mang lại nguồn nước trong lành, an toàn.

Điểm quan trọng cần nhớ:

• Vệ sinh nhẹ nhàng mỗi 3 tháng
• Thay lõi mới sau 6-12 tháng sử dụng
• Chọn thương hiệu uy tín để đảm bảo chất lượng
• Không rửa tái sử dụng khi hết hạn

Việc bảo dưỡng đúng cách không chỉ kéo dài tuổi thọ máy lọc nước mà còn đảm bảo sức khỏe toàn gia đình. Hy vọng những thông tin trên sẽ giúp bạn sử dụng lõi lọc than hoạt tính hiệu quả và an toàn nhất!