Thơ Xuân Quỳnh là tiếng lòng của một tâm hồn phụ nữ giàu trắc ẩn, luôn da diết trong khát vọng về một tình yêu trọn vẹn và một hạnh phúc đời thường, bình dị. Mỗi vần thơ của bà đều chân thành, đằm thắm, vừa mạnh mẽ, táo bạo lại vừa lo âu, dự cảm, chạm đến trái tim của hàng triệu độc giả qua nhiều thế hệ.
Hãy cùng MGG.CX sống lại những cung bậc cảm xúc mãnh liệt qua những bài thơ tình yêu bất hủ của “nữ hoàng thơ tình” Xuân Quỳnh.
Khát Vọng Tình Yêu Mãnh Liệt & Vĩnh Cửu
Đây là mảng thơ đặc sắc nhất, thể hiện một cái tôi trữ tình đầy táo bạo, chủ động kiếm tìm và khát khao một tình yêu lớn lao, vượt qua mọi giới hạn của không gian và thời gian.
1. Sóng
Dữ dội và dịu êm Ồn ào và lặng lẽ Sông không hiểu nổi mình Sóng tìm ra tận bể
Ôi con sóng ngày xưa Và ngày sau vẫn thế Nỗi khát vọng tình yêu Bồi hồi trong ngực trẻ
Trước muôn trùng sóng bể Em nghĩ về anh, em Em nghĩ về biển lớn Từ nơi nào sóng lên?
Sóng bắt đầu từ gió Gió bắt đầu từ đâu? Em cũng không biết nữa Khi nào ta yêu nhau
Con sóng dưới lòng sâu Con sóng trên mặt nước Ôi con sóng nhớ bờ Ngày đêm không ngủ được
Lòng em nhớ đến anh Cả trong mơ còn thức
Dẫu xuôi về phương bắc Dẫu ngược về phương nam Nơi nào em cũng nghĩ Hướng về anh - một phương
Ở ngoài kia đại dương Trăm nghìn con sóng đó Con nào chẳng tới bờ Dù muôn vời cách trở
Cuộc đời tuy dài thế Năm tháng vẫn đi qua Như biển kia dẫu rộng Mây vẫn bay về xa
Làm sao được tan ra Thành trăm con sóng nhỏ Giữa biển lớn tình yêu Để ngàn năm còn vỗ.
2. Thuyền và Biển
Em sẽ kể anh nghe Chuyện con thuyền và biển:
“Từ ngày nào chẳng biết Thuyền nghe lời biển khơi Cánh hải âu, sóng biếc Đưa thuyền đi muôn nơi
Lòng thuyền nhiều khát vọng Và tình biển bao la Thuyền đi hoài không mỏi Biển vẫn xa… còn xa
Những đêm trăng hiền từ Biển như cô gái nhỏ Thầm thì gửi tâm tư Quanh mạn thuyền sóng vỗ
Cũng có khi vô cớ Biển ào ạt xô thuyền (Vì tình yêu muôn thuở Có bao giờ đứng yên?)
Chỉ có thuyền mới hiểu Biển mênh mông nhường nào Chỉ có biển mới biết Thuyền đi đâu, về đâu
Những ngày không gặp nhau Biển bạc đầu thương nhớ Những ngày không gặp nhau Lòng thuyền đau - rạn vỡ
Nếu từ giã thuyền rồi Biển chỉ còn sóng gió”
Nếu phải cách xa anh Em chỉ còn bão tố.
3. Tự Hát
Chả dại gì em ước nó bằng vàng Trái tim em, anh đã từng biết đấy Anh là người coi thường của cải Nên nếu cần anh bán nó đi ngay
Em cũng không mong nó giống mặt trời Vì sẽ tắt khi bóng chiều đổ xuống Lại mình anh với đêm dài câm lặng Mà lòng anh xa cách với lòng em
Em trở về đúng nghĩa trái tim Biết làm sống những hồng cầu đã chết Biết lấy lại những gì đã mất Biết rút gần khoảng cách của yêu tin
Em trở về đúng nghĩa trái-tim-em Là máu thịt, đời thường ai chẳng có Cũng ngừng đập lúc cuộc đời không còn nữa Nhưng biết yêu anh cả khi chết đi rồi.
Hạnh Phúc Đời Thường & Tình Cảm Gia Đình
Tình yêu trong thơ Xuân Quỳnh không chỉ là những cảm xúc lãng mạn mà còn gắn liền với hạnh phúc bình dị, những lo toan và tình cảm gia đình ấm áp.
4. Mẹ của anh
Phải đâu mẹ của riêng anh Mẹ là mẹ của chúng mình đấy thôi Mẹ tuy không đẻ không nuôi Mà em ơn mẹ suốt đời chưa xong
Ngày xưa má mẹ cũng hồng Bên anh mẹ thức lo từng cơn đau Bây giờ tóc mẹ trắng phau Để cho mái tóc trên đầu anh đen
Đâu con dốc nắng đường quen Chợ xa gánh nặng mẹ lên mấy lần Thương anh thương cả bước chân Giống bàn chân mẹ tảo tần năm nao
Lời ru mẹ hát thuở nào Chuyện xưa mẹ kể lẫn vào thơ anh Nào là hoa bưởi hoa chanh Nào câu quan họ mái đình cây đa
Xin đừng bắt chước câu ca Đi về dối mẹ để mà yêu nhau Mẹ không ghét bỏ em đâu Yêu anh em đã là dâu trong nhà
Em xin hát tiếp lời ca Ru anh sau nỗi lo âu nhọc nhằn Hát tình yêu của chúng mình Nhỏ nhoi giữa một trời xanh khôn cùng
Giữa ngàn hoa cỏ núi sông Giữa lòng thương mẹ mênh mông không bờ Chắc chiu từ những ngày xưa Mẹ sinh anh để bây giờ cho em.
5. Thơ vui về phái yếu
Dẫu là nguyên thủ quốc gia hay là những anh hùng Là bác học hay là ai đi nữa Vẫn là con của một người phụ nữ Một người đàn bà bình thường, không ai biết tuổi tên.
Em đâu dám mong là người nổi tiếng Em chỉ là ngọn lửa để giữ ấm quanh anh Em chỉ là cành cây cho chim về xây tổ Và dòng sông cho thuyền có bến để quay về.
Em chỉ là một người phụ nữ của anh thôi Dẫu có lúc giận hờn, ghen dỗi Thì cũng chỉ là những phút giây nông nổi Vắng anh rồi, em mới biết mình em.
Những Dự Cảm, Lo Âu Trong Tình Yêu
Thơ Xuân Quỳnh còn là tiếng nói của một trái tim phụ nữ đầy nhạy cảm, luôn có những dự cảm về sự mong manh của hạnh phúc và những trắc trở của tình yêu.
6. Thơ tình cuối mùa thu
Cuối trời mây trắng bay Lá vàng thưa thớt quá Phải chăng lá về rừng Mùa thu đi cùng lá
Mùa thu ra biển cả Theo dòng nước mênh mang Mùa thu vào hoa cúc Chỉ còn anh và em
Chỉ còn anh và em Là của mùa thu cũ Chợt làn gió heo may Thổi về xao động cả:
Lối đi quen bỗng lạ Cỏ lật theo chiều mây Đêm về sương ướt má Hơi lạnh qua bàn tay
Tình ta như hàng cây Đã qua mùa gió bão Tình ta như dòng sông Đã yên ngày thác lũ
Thời gian như là gió Mùa đi cùng tháng năm Tuổi theo mùa đi mãi Chỉ còn anh và em
Chỉ còn anh và em Cùng tình yêu ở lại… – Kìa bao người yêu mới Đi qua cùng heo may.
7. Hoa cỏ may
Cát vắng, sông đầy, cây ngẩn ngơ Không gian như có nín thở chờ Ai về? Ai chẳng về đâu nhỉ Mà gió heo may cứ vật vờ.
Lòng em như cỏ may Hoa theo làn gió bay Chỉ một làn gió thổi Cỏ đã nghiêng rạp rồi.
Yêu anh, yêu anh, em đã yêu Như rừng lửa cháy, cháy sớm chiều Sao lòng thao thức, lòng không ngủ Em đã yêu anh, yêu rất nhiều.
Không thể nào qua hết mùa đông Nếu không có lửa ở trong lòng Không thể đi qua thời giá rét Nếu không có anh, anh biết không?
Kết luận
Thơ tình Xuân Quỳnh là tiếng lòng của một người phụ nữ luôn sống hết mình cho tình yêu, luôn khao khát một mái ấm gia đình hạnh phúc. Những vần thơ của bà, với sự chân thành, giản dị và một nỗi dự cảm đầy nữ tính, đã và sẽ luôn có một vị trí đặc biệt trong kho tàng sách văn học Việt Nam, lay động trái tim của biết bao thế hệ độc giả.
Nếu yêu mến những vần thơ của bà, đừng quên khám phá thêm thơ của “ông hoàng thơ tình” Xuân Diệu để có một cái nhìn đa chiều hơn về thơ ca lãng mạn Việt Nam.